1. De basis van Mitz
- Edwin Stuart
Mitz in het kort
Mitz is een online toestemmingsvoorziening. Een voorziening die burgers in staat stelt regie te voeren op hun toestemmingskeuzes. In Mitz leggen burgers toestemmingskeuzes vast voor zorgaanbieders. Met een toestemming kunnen zorgaanbieders het medisch dossier van de burger beschikbaar stellen aan andere zorgaanbieders. Mitz is een voorziening van zorgaanbieders om burgers meer regie te geven op de uitwisseling van medische gegevens. Mitz ontzorgt de zorgaanbieder in het toestemmingsbeheer. MijnMitz is het portaal waar een burger toestemmingen kan vastleggen en beheren.
Als een zorgaanbieder (met het medisch dossier) een vraag ontvangt van een andere zorgaanbieder (de raadpleger) voor het aanleveren van medische gegevens, dan kan de dossierhouder bij Mitz controleren of de burger hiervoor toestemming heeft gegeven. Met maximale transparantie naar de burger, namelijk: wie heeft een toestemmingskeuze opgevraagd voor wie.
Mitz is een:
gemeenschappelijke voorziening waarmee burgers zelf online de toestemmingskeuzes voor hun aangesloten zorgaanbieders kunnen beheren
gemeenschappelijk dienst voor zorgaanbieders om te ontzorgen in het toestemmingsbeheer (registratie– en controle) van hun patiënten, inclusief een infolijn voor burgers, een servicelijn voor zorgaanbieders en een servicedesk voor leveranciers
Aanleiding en achtergrond
De uitwisseling van medische gegevens tussen zorgaanbieders gaat steeds vaker elektronisch. In de wet is vastgelegd dat voor een belangrijk deel van deze uitwisselingen een uitdrukkelijke toestemming van de burger nodig is. Dit betreft een toestemming van de burger aan de dossierhoudende zorgaanbieder.
Zorgaanbieders hebben vastgesteld dat samenwerking in de vorm van een gemeenschappelijke online toestemmingsvoorziening nodig is. Dit maakt het mogelijk om één online voorziening aan burgers aan te bieden. Een voorziening die faciliteert in het efficiënt en laagdrempelig voeren van regie over het beschikbaar stellen van (gegevens uit) medische dossiers via een elektronisch uitwisselingssysteem. Het ontlast de zorgaanbieder in het verzamelen en beheren van toestemmingskeuzes. Hiermee ontstaat ook één plek waar zorgaanbieders de toestemming van hun patiënten kunnen controleren en raken lokale toestemmingsregistraties overbodig.
De samenwerking van de zorgaanbieders heeft geleid tot de ontwikkeling van Mitz. De samenwerking is ondergebracht in de Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen voor Zorgcommunicatie (zie 2. Governance).
Doel van Mitz
De online toestemmingsvoorziening Mitz streeft de volgende doelen na:
het verbeteren van de regiemogelijkheden van burgers op het vastleggen en beheren van toestemmingskeuzes
het ontzorgen van de zorgaanbieder in het toestemmingsbeheer (registratie– en controle) van hun patiënten inclusief de bijbehorende informatieverstrekking
Onder het verbeteren van de regiemogelijkheden wordt verstaan dat een burger laagdrempelig in staat wordt gesteld om toestemmingskeuzes vast te leggen en te beheren. Laagdrempelig door het tijd- en plaatsonafhankelijk te kunnen doen, zonder directe tussenkomst van de zorgaanbieder.
Scope
De scope van Mitz is:
Binnen en buiten scope
De scope bestaat uit 6 elementen. Per element wordt - in onderstaande tabel - inzichtelijk gemaakt wat binnen en buiten de huidige scope van Mitz valt.
# | Onderdeel | Binnen scope van Mitz | Buiten scope van Mitz |
|---|---|---|---|
1 | Toestemmingskeuzes | Het beheer van uitdrukkelijke toestemmingskeuzes |
|
2 | Burgers | Alle burgers met een BSN | Burgers zonder BSN |
3 | Dossierhoudende zorgaanbieders | Toestemmingskeuzes aan alle dossierhoudende zorgaanbieders in Nederland | Toestemmingskeuzes aan niet-zorgaanbieders |
4 | Gegevens | Toestemmingskeuzes voor het beschikbaar stellen van de noodzakelijke medische gegevens | Toestemmingskeuzes voor het beschikbaar stellen van niet-medische gegevens (bv. facturatiegegevens) |
5 | Elektronisch beschikbaar stellen | Toestemmingskeuzes voor het beschikbaar stellen via een elektronisch uitwisselingssysteem | Toestemmingskeuzes voor beschikbaar stellen via niet-elektronische weg (bv. via post of fax) |
6 | Raadplegende zorgaanbieders | Toestemmingskeuzes voor het beschikbaar stellen aan alle categorieën zorgaanbieders in Nederland | Toestemmingskeuzes voor het beschikbaar stellen aan niet-zorgaanbieders, zoals
|
Beoogde uitbreiding van de scope
Voor toekomstige versies van Mitz worden de volgende onderwerpen onderzocht:
gegevens beschikbaar stellen ten behoeve van kwaliteitsbevordering of wetenschappelijk onderzoek
gegevens beschikbaar stellen aan een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO)
Vertrouwensmodel samengevat
Burgers en zorgaanbieders moeten erop kunnen vertrouwen dat de keten van elektronische uitwisseling van medische gegevens op een veilige, betrouwbare en verantwoorde manier is georganiseerd. Burgers moeten erop kunnen vertrouwen dat hun behandelend arts conform het medisch beroepsgeheim om gaat met de medische gegevens.
Mitz neemt in deze keten verantwoordelijkheid voor toestemmingen: het rechtmatig verkrijgen van de toestemmingskeuze. Zorgaanbieders mogen onder voorwaarden deze vastgelegde toestemmingskeuzes gebruiken.
Een toestemmingskeuze dient rechtmatig te worden verkregen. De AVG stelt hieraan specifieke eisen. Mitz geeft invulling aan deze eisen, bijvoorbeeld met betrekking tot het ‘in vrijheid geven’ van een toestemming. Ondubbelzinnig dient te kunnen worden vastgesteld wie een toestemmingskeuze heeft vastgelegd en voor wie. Mitz heeft dit vertaald naar eisen aan de identificatie van de burgers en zorgaanbieders met hun medewerkers (zorgverlener of andere functie). Daarnaast stelt Mitz eisen aan het gebruik van de toestemmingskeuzes. Het is bijvoorbeeld alleen toegestaan om een toestemmingskeuze van een patiënt op te vragen als de raadplegende zorgaanbieder een behandelrelatie heeft.
In deel 4. Vertrouwensmodel wordt nader invulling gegeven aan alle onderdelen van het vertrouwensmodel.
Mitz als bouwsteen
Het Informatieberaad Zorg heeft in april 2022 besloten de online toestemmingsvoorziening Mitz op te nemen als bouwsteen in het informatiestelsel in de zorg. Een bouwsteen is een concrete voorziening, (informatie)standaard of verzameling van afspraken waarover het Informatieberaad Zorg heeft besloten dat deze onderdeel uitmaakt van de basisinfrastructuur van het zorginformatiestelsel. Het besluit over de gemeenschappelijke voorziening Mitz geldt voor vijf jaar en wordt dan geëvalueerd.
Lees het bericht op informatieberaadzorg.nl.
Van wie is Mitz?
De Stichting Gemeenschappelijke Voorzieningen voor Zorgcommunicatie is opdrachtgever van Mitz. De Stichting heeft als doel het ontwikkelen, beheren en exploiteren van landelijk werkende digitale voorzieningen op het gebied van medische gegevensuitwisseling. Mitz is de eerste digitale voorziening in beheer van deze Stichting.
Zie deel 2. Governance voor de governance van Mitz.