Document toolboxDocument toolbox

In ontwikkeling

.Extensie Vertegenwoordiging v1.5.1

Inleiding

Een vertegenwoordiging houdt in dat de ene persoon (de Vertegenwoordigde) zich laat vertegenwoordigen door een andere persoon (de Vertegenwoordiger). Met de juiste machtigingen mag een Vertegenwoordiger rechtshandelingen uitvoeren namens de Vertegenwoordigde. Zonder machtiging kan vertegenwoordiging niet plaatsvinden. Binnen het huidige afsprakenstelsel van MedMij betekent dit dat machtigingen gegeven kunnen worden voor het uitvoeren van de functie Verzamelen.

Iemand kan op basis van een wettelijke grondslag zijn gemachtigd, zoals gezaghebbende ouder(s) of voogd voor kinderen onder de 12 jaar of op basis van een vrijwillig afgegeven machtiging. Het gebruik van vrijwillig afgegeven machtigingen is bijvoorbeeld noodzakelijk om mantelzorgers hun taak goed uit te kunnen laten voeren in de langdurige zorg.

In deze versie van het afsprakenstelsel richt Vertegenwoordiging zich alleen op de functie Verzamelen en alleen voor vrijwillige vertegenwoordiging. De Vertegenwoordigde machtigt de Vertegenwoordiger voor het verzamelen van alle gezondheidsgegevens die op Vertegenwoordigde van toepassing zijn.

Deze extensie beschrijft nieuwe rollen van de Persoon om ruimte maken voor zulke machtigingen. Vrijwillige vertegenwoordiging wordt in het Persoonsdomein en het Aanbiedersdomein) ondersteund:

  • Dienstverleners persoon ondersteunen vertegenwoordiging door de mogelijkheid aan te bieden om informatie van een andere Persoon te verzamelen of te delen. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van het Dossier van de vertegenwoordigde, waarop Vertegenwoordiger een account krijgt.
  • Dienstverleners aanbieder kunnen vertegenwoordiging ondersteunen, door gebruik te maken van uitgegeven machtigingen. Deze machtigingen worden verkregen uit een machtigingenregister.

Hoewel vertegenwoordiging ruimte biedt aan Deelnemers voor het gebruiken van machtigingsfunctionaliteit of anderszins ontkoppelen van Vertegenwoordigers en Vertegenwoordigden, neemt het MedMij Afsprakenstelsel hierover geen expliciete verantwoordelijkheden op, behalve waar deze nieuwe ruimte risico’s inzake vertrouwen en gegevensintegriteit met zich mee kunnen brengen.

Deze extensie is beschreven als optionele functionaliteit die geen impact heeft op de interoperabiliteit tussen deelnemers die dit (nog) niet ondersteunen. Het is daarom ook nog geen onderdeel van het acceptatieproces.

Rollen

Als er sprake is van vertegenwoordiging dan worden de rollen uit de Core uitgebreid.

Persoon kan bij vertegenwoordiging één van twee rollen hebben:

  • Vertegenwoordiger, die informatie uitwisselt via een PGO, of
  • Vertegenwoordigde, waarop de informatie betrekking heeft.

Als een Persoon informatie ophaalt dat betrekking heeft op de Persoon zelf, dan is er geen sprake van vertegenwoordiging. Bij vertegenwoordiging zijn altijd twee Personen betrokken, waarbij de ene persoon informatie uitwisselt die betrekking heeft op een andere persoon.  Eén Persoon kan Vertegenwoordiger zijn voor één of meerdere vertegenwoordigden. Vertegenwoordiging is mogelijk op basis van:

  1. een vrijwillige Machtiging die is geregistreerd in het Machtigingenregister.
  2. een wettelijke Machtiging op grond van het ouderlijk gezag die is geregistreerd in het Basis Register Persoonsgegevens (BRP) en verkregen kan worden met behulp van de (landelijke) Voorziening ouderlijk gezag.

Functies en gegevens

De extensie Vertegenwoordiging heeft impact op drie functies uit de MedMij Core, namelijk Authenticeren, Autoriseren en Verzamelen.

In de extensie Vertegenwoordiging is vrijwillige Vertegenwoordiging beschreven en Vertegenwoordiging op grond van het ouderlijk gezag. Vertegenwoordiging op grond van het ouderlijk gezag heeft impact op de Beschikbaarheidstoets, die beschreven is in het MedMij Domein Zorg in het onderdeel Verantwoordelijkheden.

Verantwoordelijkheden

De verantwoordelijkheden die in de MedMij Core staan beschreven, zijn ook van toepassing op deze extensie. Daarnaast gelden de hieronder (vervangende) verantwoordelijkheden. Net als in de MedMij Core zijn de volgende kleuren voor de verantwoordelijkheden op de verschillende lagen gebruikt:

  • Geel voor de businesslaag;
  • Blauw voor de applicatielaag;
  • Groen voor de technologielaag.

Begrippen met betrekking tot vertegenwoordiging

Ten behoeve van machtigen zijn de volgende begrippen toegevoegd:

Term

Definitie

Toelichting

Synoniem
GemachtigdeEen partij die op grond van een Machtiging de bevoegd verkrijgt om in naam van de Machtigingsverlener (lees: Vertegenwoordigde) bepaalde handelingen te verrichten waarvan de rechtsgevolgen worden toegerekend aan de Machtigingsverlener (lees: Vertegenwoordigde).



Vertegenwoordiger

Ketenmachtiging

De situatie waarin meer dan één machtigingsrelatie gebruikt moet worden om aan te tonen dat degene die een bepaalde dienst wil afnemen daartoe bevoegd is namens een eerste Machtigingsverlener. De ene zijde van deze keten wordt gevormd door de eerste Machtigingsverlener. De andere zijde van de keten wordt gevormd door de (laatste) Gemachtigde die degene is die de handeling uitvoert.



Machtiging

De vertegenwoordigingsbevoegdheid die de Machtigingsverlener (lees: Vertegenwoordigde) verleent aan een ander (de Gemachtigde) om namens / in naam van de Machtigingsverlener (lees: Vertegenwoordigde), bepaalde Rechtshandelingen te verrichten.

Met de term Machtiging wordt de juridische vertegenwoordigingsbevoegdheid bedoeld zoals deze tussen partijen wordt afgesproken en niet de registratie daarvan die daarna in een Machtigingsregister wordt vastgelegd.

De term kan zowel betrekking hebben op één machtigingsrelatie als op een geheel dat bestaat uit een keten van machtigingsrelaties waarbij de ene gemachtigde optreedt als machtigingsverlener van de volgende. Dit volgt uit het recht op substitutie (art. 3:64 BW)

Substitutie is het recht van een gemachtigde om de aan hem verleende volmacht door te geven aan een ander. Dit recht moet door de machtigingsverlener worden verleend. Vervolgens kan de hoofdgemachtigde. Op grond van dit recht op substitutie, de machtiging doorgeven aan de substituut gemachtigde. We hebben het hier dan over Ketenmachtiging.

Volmacht
MachtigingsregisterEen partij die de verantwoordelijkheid heeft voor het registreren, beheren, controleren van machtigingen en andere bevoegdheden en het afleggen van verklaringen over bevoegdheden (c.q. het op verzoek van de handelende natuurlijk persoon verstrekken van machtigingsverklaringen).

Uitgangpunten volmacht:

1.Volmacht

De volmacht zelf is een eenzijdige gerichte rechtshandeling van de machtigingsverlener (3:60 BW) waarbij aan de gemachtigde de bevoegdheid wordt verleend om binnen de gestelde grenzen namens hem rechtshandelingen te verrichten. Is een volmacht aan twee op meer personen tezamen verleend, dan is ieder van hen bevoegd zelfstandig te handelen, tenzij anders bepaald.   (zie ook 3:60, 3:65 en 3:66 BW).  Het rechtsgevolg is gelegen in het verrichten van een rechtshandeling.   

2.Vormvereiste

De wijze waarop een volmacht wordt verleend is niet aan vormvereisten gebonden. Een volmacht kan uitdrukkelijk of stilzwijgend worden verleend (artikel 3:61 BW). De volmacht kan bijvoorbeeld blijken uit een verklaring van de machtigingsverlener, een geschrift of de onderlinge rechtsverhouding zoals een arbeidsovereenkomst.

3.Rechtsgevolg

De machtigingsverlening heeft rechtsgevolg op het moment dat zij ter kennis komt van de gemachtigde. De gemachtigde hoeft de machtiging niet te aanvaarden. Wel geldt dat als de gemachtigde de volmacht beëindigt, de volmacht eindigt. Zie ook 3:37 lid 3 en 3:73 BW.

4.Einde

De volmacht eindigt tevens door herroeping van de machtigingsverlener, de dood, curatele, faillissement of schuldsanering van de machtigingsverlener of de gemachtigde. Zie voor beëindiging van de volmacht ook artikel 3:72 BW

5.Kenbaarheid

Artikel 3:60 en 3:61 BW bepalen niet hoe de gemachtigde kenbaar moet maken dat hij namens de machtigingsverlener handelt.   

6.Handelingsbevoegdheid machtigingsverlener

De machtigingsverlener blijft naast de gemachtigde te allen tijde bevoegd om zelf te handelen.

7.Bewijs

Artikel 3:71 BW behelst aanwijzingen voor bewijsvoering van een machtiging. Het betreft de verklaring van de gemachtigde, een geschrift of een bevestiging van de machtigingsverlener. Deze verklaring kan door de wederpartij van de hand worden gewezen als niet bij verzoek om bewijs van de volmacht een geschrift wordt overlegd waaruit de volmacht volgt, dan wel een bevestiging van de machtigingsverlener volgt.      

8.Handelingsbevoegd

Voor de beantwoording van de vraag of de gemachtigde in de hoedanigheid van gemachtigde namens de machtigingsverlener binnen de grenzen van de bevoegdheid is opgetreden, is bepalend wat partijen over en weer hebben verklaard en redelijkerwijs uit deze verklaring hebben afgeleid en mochten afleiden.

9.Bekrachtiging

Wanneer iemand zonder daartoe gemachtigd te zijn namens een ander heeft gehandeld, kan laatstgenoemde de rechtshandeling bekrachtigen waardoor deze toch tot stand komt. Zie ook artikel 3:69 BW.  


MachtigingsverlenerEen partij (lees: Persoon) die een (specifieke) machtiging verleent aan een andere partij (de gemachtigde).
Vertegenwoordigde, Betroffene, Belanghebbende
OpgeverDe handelend natuurlijke persoon die opgave doet aan een Machtigingsregister van een verleende machtiging zodat deze gebruikt kan worden en de voor deze registratie vereiste bewijzen aanlevert.

 Substitutie

Het door de Gemachtigde doorgeven van zijn machtiging aan een ander.  




Het uitgangspunt van het recht op substitutie is dat dit recht door de machtigingsverlener aan de gemachtigde moet worden verleend. Vervolgens kan de hoofdgemachtigde, op grond van dit recht op substitutie, de machtiging doorgeven aan de substituut gemachtigde. De substituut machtiging kan zowel aan een natuurlijk persoon als aan een onderneming of rechtspersoon worden verleend.

Evenals bij een volmacht blijft bij een substitutie, de machtigingsverlener bevoegd de rechtshandelingen te verrichten waarvoor de volmacht is verleend. De bevoegdheid om zelf te handelen blijft ook voor de hoofdgemachtigde bestaan. Dit is slechts anders als tussen partijen is overeengekomen dat de machtigingsverlener voor de duur van die overeenkomst zelf niet meer bevoegd is de betreffende rechtshandelingen te verrichten.


VertegenwoordigdeZie Machtigingsverlener

VertegenwoordigerZie Gemachtigde

Vertegenwoordiging

De rechtsfiguur die inhoudt dat van een door een bepaalde partij (de vertegenwoordiger of gemachtigde) in naam van een andere partij (vertegenwoordigde of machtigingsverlener) met een derde een verrichte Rechtshandeling aan de vertegenwoordigde wordt toegerekend.

De bevoegdheid tot het verrichten van Vertegenwoordiging vloeit voort uit volmacht (privaatrecht Boek 3, Titel 3 Burgerlijk Wetboek (BW) of een Machtiging (bestuursrecht Hoofdstuk 2, afdeling 2.1 Algemene Wet Bestuursrecht).   

Machtiging kan worden gezien als een synoniem aan volmacht zij het dat de term machtiging voornamelijk in bestuursrechtelijke context wordt gebruikt. 

Een Rechtshandeling is een op rechtsgevolg gerichte wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard (3:33 BW).  


Volmacht


De bevoegdheid die een volmachtgever (lees: Vertegenwoordigde) verleent aan een ander, de gevolmachtigde, om namens hem / in zijn naam rechtshandelingen te verrichten.  


Machtiging

In ontwikkeling